DEX چیست؟ آشنایی با مفهوم صرافی غیرمتمرکز

DEX مخفف Decentralized EXchange به معنی صرافی غیرمتمرکز نوعی از اکسچنج های ارز دیجیتال که در واقع یک بازار همتا به همتا (peer-to-peer) است که در آن تراکنش‌ها مستقیماً بین معامله‌ گران رمزارز انجام می‌شود. در این مقاله قصد داریم شما را با مفهوم صرافی DEX و کاربرد آن بیشتر آشنا کنیم، در ادامه همراه داتیس نتورک باشید.

صرافی DEX چیست؟

صرافی غیرمتمرکز نوعی از اکسچنج های ارز دیجیتال که در واقع یک بازار همتا به همتا (peer-to-peer) است که در آن تراکنش‌ها مستقیماً بین معامله‌ گران رمزارز انجام می‌شود.

DEX ها یکی از مزایای اصلی رمزارزها را برآورده می کنند، یعنی “تقویت تراکنش های مالی که توسط بانک ها، کارگزاران، پردازشگرهای پرداخت یا هر نوع واسطه دیگری انجام نمی شود.”

صرافی های غیرمتمرکز کریپتو (DEX) برنامه های مبتنی بر بلاک چین هستند که تجارت در مقیاس بزرگ دارایی های کریپتو را بین بسیاری از کاربران هماهنگ می کنند. صرافی های غیرمتمرکز به جای رویکرد مرسوم که اکسچنج ها به عنوان واسطه مالی بین خریداران و فروشندگان عمل می کنند، این کار را کاملاً از طریق الگوریتم های خودکار انجام می دهند.

الگوریتم هایی که Decentralized EXchange ها استفاده می کنند نمونه هایی از قراردادهای هوشمند هستند. آنها تکه‌هایی از کد هستند که در بالای شبکه‌های بلاک چین مانند اتریوم نوشته شده‌اند و با دریافت ورودی‌های خاص، خروجی‌های مختلفی را راه‌اندازی می‌کنند.

ایده ای که در پشت DEX وجود دارد «Disintermediation یا میانجی گری» است که به معنای حذف واسطه ها برای اجازه دادن به افراد عادی برای انجام تجارت مستقیم با یکدیگر است.

در صرافی های غیرمتمرکز کاربران به طور مستقیم تمام دارایی های خود را همیشه در کیف پول خود نگه می دارند و نیازی نیست کلید خصوصی خود را در اختیار برنامه یا مرکزی قرار دهند، بنابراین در این پلتفرم ها نیاز به نگهبانی از کلید خصوصی کاربر نیست.

بر اساس گزارش سازمان حسابداری جهانی KPMG، مطرح ترین صرافی های DEX ارز دیجیتال تا اواخر سال 2021 برخی از بزرگترین صرافی های متمرکز (CEX) از نظر حجم معاملات را به چالش کشیده بودند. همانطور که صرافی ها بزرگترین شرکت های کریپتوکارنسی محسوب می شوند، صرافی های غیرمتمرکز یا DEX ها نیز بزرگترین سازمان های غیرمتمرکز (Decentralized) هستند.

از محبوب ترین دکس ها می توانیم به Uniswap و Sushiswap و PancakeSwap و … اشاره کنیم که یونی سواپ برجسته ترین دکس روی بلاکچین اتریوم و پنکیک سواپ مطرح ترین صرافی غیرمتمرکز بر بستر بایننس اسمارت چین است . طبق داده های CoinGecko، از فوریه 2022، پروتکل نسخه 3 Uniswap در برخی روزها تقریباً 2 میلیارد دلار حجم معاملات را اداره می کرد. معمولاً حدود سه برابر نزدیکترین رقبای DEX خود، مانند PancakeSwap، که معمولاً 300 تا 600 میلیون دلار حجم روزانه دارند، حجم را مدیریت می کند.

در نهایت باید بگوییم DEX ها پلتفرم هایی و بخشی از مجموعه رو به رشد ابزارهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند که طیف وسیعی از خدمات مالی را مستقیماً از یک کیف پول رمزنگاری سازگار در دسترس قرار می دهند.

جوانب مثبت و منفی صرافی غیر متمرکز (DEX)

ما در بخش‌های قبلی به برخی از مزایا و معایب صرافی غیر متمرکز به صورت کلی، اشاره کرده‌ایم. اجازه دهید کمی بیشتر به آن‌ها بپردازیم.

رمزارزهای لیست نشده

توکن‌هایی که در صرافی‌های متمرکز لیست نشده‌ اند، در یک صرافی Decentralized EXchange می‌توانند آزادانه داد و ستد شوند. فقط کافیست عرضه و تقاضا برای آن توکن وجود داشته باشد. بنابراین می توانیم یکی از مزیت های دکس را پشتیبانی از توکن های گمنام بدانیم.

حجم معاملات و نقدینگی

حجم معاملات در صرافی‌ های غیرمتمرکز همچنان از صرافی‌ های متمرکز کمتر است و شاید از همه مهم‌تر این باشد که در صرافی‌های متمرکز نقدینگی بیشتری وجود دارد.

نقدینگی معیاری برای سهولت خرید و فروش دارایی ها با قیمت مناسب محسوب می‌شود.

در یک بازار با قدرت نقدشوندگی بالا، قیمت پیشنهادها و درخواست‌ها اختلاف کمی دارد و این نشان‌دهنده رقابت زیاد بین خریداران و فروشندگان است.

در بازاری که قدرت نقدینگی کم باشد، بسیار دشوار است که یک دارایی را با قیمت مناسب معامله کرد.

هنوز یک صرافی‌ غیر متمرکز با عمق نسبتا بالا مانند صرافی‌های متمرکز نداریم، بنابراین همیشه برای دارایی رمزنگاری که می‌خواهید معامله کنید، عرضه یا تقاضا وجود ندارد.

ممکن است نتوانید جفت‌های معاملاتی مورد نظر خود را پیدا کنید و اگر وجود داشته باشند، ممکن است داراییتان با قیمت مناسب معامله نشوند.

کاربر پسند نبودن صرافی DEX

صرافی‌های دکس هنوز به اندازه صرافی‌های سنتی کاربرپسند و یوزرفرندلی نیستند.

پلتفرم‌های متمرکز امکان ترید لحظه‌ای را فراهم آورده‌اند که تحت تأثیر زمان بلاک نیستند. برای تازه واردانی که با والت‌های رمزنگاری غیر کاستدی یا غیر حضانتی (به صورت کامل اختیار دارایی خود را داشته و به شخص دیگری نداده‌اند) آشنا نیستند، صرافی‌های متمرکز تجربه کاربری بهتری ارائه می‌کنند.

در این صرافی‌ها اگر رمز ورود خود را فراموش کنید، می‌توانید آن را به سادگی مجددا تنظیم کنید اما اگر برای کار با یک صرافی غیر متمرکز دارایتان را در یک کیف پول نگهداری کنید، در صورتی که عبارت بازیابی کیف پول خود را از گم کنید، بودجه شما در فضای مجازی برای همیشه از بین می‌رود.

عدم نیاز به احراز هویت

صرافی های DEX و غیرمتمرکز نیاز به احراز هویت ندارند بنابراین کاربران کشور هایی مثل ایران که خطراتی مثل تحریم و مسدود شدن حساب آن ها را تهدید می کند می توانند به سادگی با استفاده از این صرافی ها اقدام به معامله کنند.

عدم نیاز به احراز هویت را می توانیم مهمترین مزیت صرافی های غیرمتمرکز بدانیم.

پیروی از قوانین مربوط به احراز هویت مشتریان و مبارزه با پولشویی موضوع بسیار مهمی برای صرافی‌های متمرکز است. به دلایل نظارتی، افراد باید اغلب اسناد هویتی و اثبات آدرس محل سکونت ارائه دهند.

احراز هویت و ارائه اسناد نگرانی‌هایی برای برخی از افراد در زمینه حفظ حریم خصوصی و برای برخی دیگر در رابطه با قابلیت دسترسی پدید می‌آورد. از طرف دیگر، اگر به اسناد معتبری جهت احراز هویت دسترسی نداشته باشیم چه کنیم؟ یا اگر اطلاعات به طریقی لو رفتند چطور؟ از آنجا که صرافی غیر متمرکز ناظری ندارد، هیچ کس هویت شما را بررسی نمی‌کند. تمام آنچه شما نیاز دارید یک کیف پول ارز رمزنگاری شده است.

با این حال، برخی از الزامات قانونی وجود دارد که برخی از صرافی‌های غیر متمرکز تا حدی توسط یک مرجع مرکزی اداره می‌شود. در بعضی موارد، اگر دفتر سفارشات متمرکز باشد، ذخیره‌کننده این اطلاعات باید مشخص باشد.

کارمزدها در صرافی غیر متمرکز

Fee همیشه در صرافی غیر متمرکز بیشتر نیست، اما ممکن است این اتفاق بیفتد، به ویژه هنگامی که شبکه متراکم است یا صرافی غیر متمرکز شما از مدل دفتر سفارشات روی زنجیره استفاده می‌کند.

امنیت بالا در مقابل هک در صرافی غیر متمرکز

جذابیت اصلی صرافی غیر متمرکز ارزهای رمزنگاری شده یا همان DEX این است که رمزارز مشتریان را در اختیار ندارند. به همین علت، هک آن مانند چیزی که در سال 2014 برای صرافی Mt.Gox اتفاق افتاد، امکان‌پذیر نیست و همچنین اطلاعات شخصی حساس در خطر نیستند.

سخن پایانی

اگر قصد خرید کیف پول سخت افزاری را دارید، می توانید انواع کیف پول را با بهترین قیمت از فروشگاه داتیس نتورک خریداری کنید. برای مشاهده و خرید انواع کیف پول کافی است وارد لینک زیر شوید:

خرید و قیمت کیف پول فیزیکی

امیدواریم مقاله آشنایی با مفهوم DEX مخفف Decentralized EXchange به معنی صرافی غیرمتمرکز مفید بوده باشد.

داتیس نتورک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.