دیفای یا DeFi مخفف Decentralized Finance سیستم مالی غیر متمرکز مبتنی بر بلاکچین است که به زبان ساده اصطلاحی برای انواع برنامه های مالی در کریپتوکارنسی یا بلاک چین که به منظور برهم زدن واسطه های مالی است. در این مقاله شما را با مفهوم دیفای بیشتر آشنا خواهیم کرد، همراه داتیس نتورک باشید.
دیفای یا DeFi چیست؟
دیفای مخفف Decentralized Finance سیستم مالی غیر متمرکز مبتنی بر بلاک چین است که برای ارائه ابزارهای مالی سنتی به واسطه های مالی مرکزی مانند کارگزاری ها ، صرافی ها یا بانک ها متکی نیست و در عوض از قراردادهای هوشمند در بلاک چین ها استفاده می کند که رایج ترین آنها Ethereum است.
بازار مالی سنتی به شدت متمرکز است.
واژه متمرکز در این جا به این معناست که مسئولین و بانک‌های مرکزی درباره پول یک کشور تصمیم می‌گیرند و آن را کنترل می‌کنند.
به عبارتی کنترل جریانات مالی یک کشور به طور متمرکز در اختیار مسئولین آن کشور است. آنها تصمیم می‌گیرند چقدر پول چاپ کنند، جریان و عرضه پول‌ها چطور باشد و … .
مردم نیز در سیستم مالی حاکم بر دنیا، اختیار دارایی خود را برای دریافت سود به نهاد‌هایی مانند بانک‌ها می‌دهند.
مشکل چنین سیستمی این است که کنترل آن به طور متمرکز در اختیار افراد خاصی است و این متمرکز بودن، ریسک خطرات ناشی از آن را بسیار بالا می‌برد.
DeFi مخفف کلمه Decentralized Finance و به معنای سیستم مالی غیرمتمرکز است، که شامل دارایی های دیجیتال، پروتکل ها، قرارداد های هوشمند و نرم‌افزار های غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین است.
با توجه به انعطاف‌پذیری و مقدار پیشرفت و توسعه، اتریوم در حال حاضر بهترین گزینه برای پیاده سازی DeFi است.
البته اتریوم تنها پلتفرم بلاک چین قادر به پیاده‌سازی DeFi نیست.
دیفای را یک اکوسیستم مالی باز تصور کنید، که در آن می‌توانید ابزار و سرویس‌های مالی ریز و درشتی را به صورت غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین توسعه دهید.
از آنجایی که این برنامه بر بستر Blockchain است، شما به راحتی قادر به ترکیب، اصلاح و یکپارچه کردن این سرویس‌ها خواهید بود،
دقیقا مانند سر هم کردن یک لِگو!
به عنوان مثال، در حال حاضر شبکه بلاک چین اتریوم برنامه‌های جذابی را مانند سیستم بانکی غیرمتمرکز، سیستم پرداختی غیرمتمرکز، سیستم وام‌دهی غیرمتمرکز و …. در خود جای داده و همه آنها به هم متصل هستند!
مزیت استفاده از دیفای
شاید تا به حال مفهوم کار Defi را متوجه شده باشید.
بسیاری از شرکت های مالی و همچنین بانک ها به این موضوع عهد بسته اند که کنترل بیشتری را در اختیار کاربران قرار دهند.
اما بازهم با این دسترسی کم، شما به آن ها اعتماد می کنید و سرمایه خود را جهت نگهداری به آن ها می سپارید.
Defi کلیه کنترل کامل سیستم مالی و دارایی ها را در اختیار شما قرار می دهد.
هر یک از کاربران می توانند به راحتی بر تمام سرمایه خود کنترل داشته باشند.
در سیستم Defi هر فرد می تواند به راحتی به سرمایه خود دسترسی داشته باشد و کاملا امن آن ها را ذخیره و نگهداری کند.
حتی می توانید در این سیستم معامله کنید و یا اینکه در نهایت سرمایه گذاری کنید.
از آنجایی که دیفای بر بستر بلاک چین پیاده‌سازی می‌شود، بسیاری از مشکلات مربوط به امنیت دیگر معنا نخواهند داشت.
تمام داده‌های مربوط به این اکوسیستم روی Blockchain ثبت شده و برای هزاران گره شبکه ارسال می‌شوند.
بنابراین، سانسور دستکاری و یا حتی خطر متوقف شدن سرویس‌های این اکوسیستم دیگر وجود نخواهند داشت.
حال در این قسمت به دیگر مزیت های فناوری DeFi می پردازیم:
برنامه هایی که بر پایه پلتفرم Defi می باشند به هیچ واسطه ای نیاز ندارند.
کاربر بدون نیاز به اعتماد به ی واسطه، می تواند کاملا کنترل پول های خود را به دست بگیرد.
هر کس و یا هر فردی می تواند DeFi را ایجاد کند و از آن استفاده کند.
در حال حاضر تقریبا تمامی پروژه های DeFi بر روی بلاکچین اتریوم ایجاد می شود.
یکی دیگر از مزیت‌های مهم اکوسیستم آزادی مانند دیفای، سهولت دسترسی به آن برای افرادی است که در حال حاضر به هر دلیلی (مانند تحریم‌ها) برای دسترسی به سرویس‌های مالی محدودیت دارند.
از آنجایی که سیستم مالی سنتی فعلی، متکی به واسطه‌هایی است که از این طریق کسب سود می‌کنند، خدمات آنها معمولا در مکان‌های دارای قشر کم‌درآمد، وجود ندارد.
اما در مقابل، DeFi منجر به کاهش قابل توجه هزینه‌ها می‌شود و دست واسطه‌ها را کوتاه می‌کند.
به همین دلیل، طیف گسترده‌ای از مردم به راحتی می‌توانند از خدمات این حوزه استفاده کنند.
کاربردهای دیفای Defi
دیفای می تواند رد بخش های متفاوتی استفاده شود .در حال حاضر حجم گسترده ای از فعالیت های دیفای در سه قسمت : خدمات پولی ، صرافی غیرمتمرکز و وام دهی انجام می شود.
در ادامه هرکدام را به تفصیل شرح خواهیم داد.
خدمات بانکی و پولی
خدماتی مانند ایجاد ارزهای با ثبات , بیمه و رهن از این دسته است.چراکه دیفای یک سیستم برنامه مالی است بنابراین خدمات مالی در حیطه آن قرار دارد.
ارزهای با ثبات همانطور که می دانید ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت هستند.
ارزهای با ثبات یا استیبل کوین ها از آن جهت اهمیت دارند که بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است از این رو به یک پول نقد دیجیتال که توسط سازمان متمرکزی نظارت نشود نیاز است.این ارزها معمولا با پشتوانه یک کالا یا دارایی به صورت یک به یک هستند.
درمورد خدمات رهن و صدور بیمه نیز به دلیل وجود واسطه هزینه و زمان انجام این پروتکل بسیار بالاست اما با استفاده از قراردادهای هوشمند می توان این فرآیند رهن و صدوربیمه را تا حد قابل توجهی آسان تر و کم هزینه تر کرد.
وام دهی و استقراض وام
وام دهی براساس بلاکچین یک پروتکل غیرمتمرکز و دارای مزیت های فراوان است.
از جمله مزیت های این پلتفرم می توان به عدم نیاز به ضامن یا چک و …، قراردان وثیقه با استفاده از ارزهای دیجیتال و دریافت سریع اشاره کرد.
افراد می توانند سرمایه دیجیتالی خود را در پلتفرم قرارداده و از آن سود دریافت کنند.
و افراد دیگر می توانند با وثیقه گذاشتن دارایی دیجیتال خود از پلتفرم وام دریافت کنند.
دسترسی به این پلتفرم راحت تر و ارزان تر است و افراد بیشتری می توانند از این خدمات استفاده کنند.از جمله پلتفرم های می توان به nexo ، compound اشاره کرد.
صرافی غیرمتمرکز
صرافی های غیرمتمرکز پلتفرم های معاملاتی هستند که تحت نظارت هیچ سازمان و یا نهاد متمرکزی نیستند و کارمز معاملات در آن ها بسیار پایین است.
در این صرافی های تریدرها قادر هستند ارزهای دیجیتال را بدون نیاز به واسطه تبادل و یا خریدو فروش کنند.صرافی های غیرمتمرکز در آینده نه چندان دور نقش غیرقابل انکاری خواهند داشت که دیفای نیز جزوی از آن است.
ارزهای دیفای کدامند؟
پروژه های DeFi خود را به عنوان توکن هایی با ارزش بسیار بالا معرفی کرده اند و با توجه به اینکه این پروژه ها در سال 2020 نسبت به بیت کوین عملکرد بهتری داشتند ، محبوبیت خاصی پیدا کردند و سرمایه زیادی به سمت آنها سوق داده شد .
در ادامه نگاهی به برترین پروژه های DeFi خواهیم داشت و نقش هرکدام را بررسی خواهیم کرد .
چین لینک ( ChainLink )
یکی از محبوب ترین پروژه های دیفای که در این لحظه بیشترین ارزش بازار را بین سایر توکن های دیفای به خود اختصاص داده است ، چین لینک نام دارد .
لینک یک سرویس اوراکلی غیرمتمرکز است که هدف آن اتصال داده های دنیای واقعی به قراردادهای هوشمند است .
از آن جایی که بلاک چین ها نمی توانند به داده های خارج از شبکه خود دسترسی داشته باشند ، نیاز به واسطه ای است که قراردادهای هوشمند را از اطلاعات دنیای بیرون غنی سازد .
اوراکل داده های خارجی مثل دما ، آب و هوا و یا نتیجه یک مسابقه ورزشی را به بلاک چین منتقل می کند .
تاقبل از چین لینک این امکان فراهم نبود که داده ها از دنیای خارج به قراردهای هوشمند وارد شود .
بنابراین لینک یک پروژه ای به شده قوی است که طرفداران زیادی دارد.
آوه ( AVVE )
یکی دیگر از پروژه های محبوب AAVE نام دارد که سومین ارزش بازار در بین سایر پروژه های دیفای به خود اختصاص داده است .
AAVE یک پروتکل وام دهی پیشرو است که برای ایمن سازی پروتکل و مشارکت سایرین از توکن AAVE استفاده می کند .
توکن AAVE در زمان نگارش این نوشته با قیمت 234 دلار در حال معامله شدن است و ارزش بازار آن معادل 2،800،000،000 است .
(SUSHI (Sushiswap
سوشی یکی از پروزه های دیفای است که در سال 2020 سر و صدای زیادی به پا کرد .
این پروژه در واقع یک پروتکل وام دهی است .
سوشی سواپ یک فورک از یونی سواپ است و بربستر اتریوم اجرا شده است .
توکن یونی سواپ برای اینکه بتواند جدب مشارکت حداکثری را داشته باشد و به تامین نقدینگی در استخر های خاص بپردازد ، توکن SUSHI را پاداش می دهد .
UNI
Uniswap مهم ترین صرافی غیرمتمرکز در فضای دیفای است .
امروزه این صرافی قادر هست با تامین نقدینگی برای استخرها فراهم شود ، اگر کمی با دنیای ارزهای دیجیتال آشنایی داشته باشید ، حتما با مشکلاتی که ممکن است یک صرافی متمرکز ایجاد کند آشنایی دارید .
بنابراین احتمال استفاده گسترده از صرافی های غیرمتمرکز در آینده وجود دارد و آن زمان است که این توکن به ارزش واقعی خود خواهد رسید .
KNC
این شبکه به هر کسی این امکان را می دهد که بدون نیاز به صرافی های متمرکز،رمزارزهای خود را تبدیل کنند .
این پروتکل غیرمتمرکز امکان تبدیل فوری و مبادلات ارزهای دیجیتال را به روشی کاملا غیرمتمرکز را می دهد و بر روی بلاک چین اتریوم اجرایی شده است .
در واقع ای نوع شبکه دیگر مشکلات صرافی های متمرکز را نخواهد داشت ،
برای مثال از کلاهبرداری و هک کردن که ممکن است در صرافی های متمرکز رخ دهد ، جلوگیری خواهد شد .
(COMP (compound
اکوسیستم compound نیز یکی از پروتکل های وام دهی و وام گیری غیرمتمرکز است و برای تصمیمات مهم پروتکل و رای گیری و تفویض اختیار از توکن compound استفاده می شود .
این پلتفرم از ابتدا حمایت صرافی کوین بیس را در کنار خود داشته است .
COMP روی اتریوم اجرا شده و طرفداران زیادی دارد .
افرادی که مایل به وام گیری و یا قرض دادن پول خود به امید کسب بهره هستند ، می توانند از این پلتفرم استفاده کنند .
نکته مثبت این ماجرا در رابطه با وام دهی و وام گیری این است هیچ شخص ثالث ، نهاد و یا بانکی در آن دخالت نخواهد داشت و کل عملیات کاملا غیرمتمرکز احرا خواهد شد .
کامپوند به شدت شبیه به یک بانک است و قطعا اینده ای روشن در انتظار آن خواهد بود .
(YFI (yEarn
پروژه YFI یک جمع کننده خودکار نقدینگی است که چندین فرصت مختلف را برای تولید محصول ارائه می دهد . توکن رسمی این پروژه YFI نام دارد و کاربران می توانند با استفاده از آن در این پروژه سرمایه گذاری کرده و مشارکت کنند .
YFI یک پلتفرم غیرمتمرکز در فضای دیفای است و از پروتکل های متفاوتی تشکیل شده است .
چه زمانی Defi به سمت عادی شدن بین مردم خواهد رفت؟
در حالی که افراد بیشتری به سمت برنامه‌های دیفای می‌روند، سخت است که بگوییم این اتفاق کی می‌افتد. بیشتر این موارد بستگی به این دارد که چه کسی و چرا آنها را مفید می‌داند.
بسیاری بر این باورند که پروژه‌های مختلف دیفای توانایی تبدیل شدن به Robinhood بعدی را دارند، و با برنامه‌های مالی فراگیرتر و بازتر، انبوهی از کاربران جدید را که به طور سنتی به چنین سیستم عامل‌هایی دسترسی نداشتند را جذب خود می‌کنند.
این فناوری مالی جدید، آزمایشی است و به ویژه از نظر امنیت و مقیاس بدون مشکل نیست.
توسعه دهندگان امیدوارند که در نهایت این مشکلات برطرف شود. اتریوم۲.۰ می‌تواند از طریق یک مفهوم جدید معروف به sharding، نگرانی‌های مربوط به مقیاس را حل کند، روشی برای تقسیم پایگاه داده به قطعات کوچکتر که برای اجرای هر یک از کاربران کنترل بیشتری دارد.
امیدواریم مقاله آشنایی با دیفای مفید بوده باشد.
داتیس نتورک را در شبکه های اجتماعی خصوصا تلگرام و توییتر دنبال کنید.
