تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز چیست؟ مزایا و معایب CEX و DEX

بررسی تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز به شما در انتخاب بهتر کمک می کند، در این مقاله با مقایسه فرق بین DEX و CEX شما را با این مفاهیم بیشتر آشنا خواهیم کرد. در ادامه همراه داتیس نتورک باشید.

تفاوت صرافی متمرکز (CEX) و صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟

اکسچنج کریپتوکارنسی (Crypto Exchange) پلتفرمی است که در آن می‌توانید ارزهای دیجیتال را بخرید و بفروشید. همچنین می‌ توانید از صرافی‌ ها برای مبادله یک رمزارز با دیگری استفاده کنید. برای مثال، بیت‌ کوین را به لایت‌ کوین تبدیل کنید.

صرافی‌ های متمرکز (CEX) نوعی صرافی ارز دیجیتال هستند که توسط شرکتی اداره می‌شود و مالکیت آنها به صورت متمرکز است.

صرافی غیرمتمرکز نوعی از اکسچنج های ارز دیجیتال که در واقع یک بازار همتا به همتا (peer-to-peer) است که در آن تراکنش‌ها مستقیماً بین معامله‌ گران رمزارز انجام می‌شود.

صرافی های غیرمتمرکز کریپتو (DEX) برنامه های مبتنی بر بلاک چین هستند که تجارت در مقیاس بزرگ دارایی های کریپتو را بین بسیاری از کاربران هماهنگ می کنند. صرافی های غیرمتمرکز به جای رویکرد مرسوم که اکسچنج ها به عنوان واسطه مالی بین خریداران و فروشندگان عمل می کنند، این کار را کاملاً از طریق الگوریتم های خودکار انجام می دهند.

در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت های صرافی متمرکز (CEX) و صرافی غیرمتمرکز (DEX) بپردازیم، در ادامه همراه داتیس نتورک باشید.

مقایسه CEX با DEX

صرافی های متمرکز (CEX)، مانند بایننس، پلتفرم های معاملاتی آنلاین هستند که خریداران و فروشندگان را از طریق دفترچه سفارش مطابقت می دهند. آنها اساساً مانند کارگزاری های آنلاین عمل می کنند، به همین دلیل است که در بین سرمایه گذاران بسیار محبوب هستند.

صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، مانند PancakeSwap یا Uniswap، پروتکل‌های مالی مستقلی هستند که توسط قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌شوند و معامله‌گران رمزارز را قادر می‌سازند تا یک دارایی دیجیتال را به دیگری تبدیل کنند و همه تراکنش‌ها در بلاک چین قابل مشاهده هستند.

تفاوت اصلی بین صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز این است که صرافی‌ های CEX در زمانی که شما در محل معامله تعامل دارید، بر کریپتوهای شما کنترل دارد، در حالی که با DEX، کاربران در حین معامله، کنترل کریپتوکارنسی های خود را حفظ می‌کنند. به زبان ساده صرافی های غیرمتمرکز این امکان را به کاربران می دهند که دارایی را در مالکیت 100درصدی خود داشته باشند و اقدام به معامله کنند اما صرافی های متمرکز از شما می خواهند که قبل از معامله دارایی خود را به حساب کاربری آن ها منتقل کنید.

اما امنیت دارایی و مالکیت وجوه تنها تفاوت بین این دو نوع صرافی نیست. بیایید به جوانب مثبت و منفی هر دو نوع صرافی بپردازیم تا در مورد آنچه که هر پلتفرم معاملاتی ارائه می دهد و تفاوت این دو بیشتر بدانیم.

مزایا و معایب صرافی های متمرکز

صرافی های متمرکز به نسبت همتایان غیرمتمرکز خود از نظر امنیتی ضعیف تر تلقی می شوند زیرا دارایی کاربران را در کیف پول های خود ذخیره می کنند،

مزایا

1. حجم معاملات

CEX ها معمولاً قدرت نقدشوندگی یا liquid بالایی دارند. به عنوان مثال، بایننس به طور منظم بیش از 30 میلیارد دلار در حجم معاملات روزانه ثبت می کند. برای تازه‌کارها، این پلتفرم‌های فعال اساساً تضمین می‌کنند که دارایی‌های آن‌ها می‌تواند به طور یکپارچه در هر زمان مبادله شود. برای معامله گران با تجربه، CEX ها راهی برای انتقال مقادیر نسبتاً زیادی از وجوه به داخل و خارج در عرض چند دقیقه فراهم می کنند.

2. تبدیل ارز Fiat/Crypto و Crypto/Fiat

صرافی‌های متمرکز معمولاً از مبادلات فیات به کریپتو پشتیبانی می‌کنند، به این معنی که به شما اجازه می‌دهند برای مثال، بیت کوین را با دلار آمریکا خریداری کنید یا در صرافی های متمرکز ایرانی می توانید رمزارزها را به ریال تبدیل کنید و یا با ریال خرید انجام دهید.

3. ویژگی های بیشتر

جدای از مجموعه گسترده ای از دارایی های دیجیتالی که CEX ها از آن ها پشتیبانی می کنند، آنها ویژگی های بسیار بیشتری به جز مبادله یک دارایی با دیگری ارائه می دهند، مانند مارجین، تجارت مشتقات رمزنگاری، استیکینگ و وام دهی و سایر موارد.

4. سهولت استفاده

یکی از ویژگی های جذاب اکثر CEX ها رابط کاربری آسان آنها است. با توجه به اینکه اکثر تازه‌کارها با جفت‌های کریپتو یا اصطلاحات ساده‌ای مانند «long و short» آشنا نیستند، CEX‌ها کار بزرگی را انجام می‌دهند که کاربران را به فضای کریپتو هدایت می‌کنند. برخی از پلتفرم‌های CEX، مانند بایننس، نسخه‌های لایت را برای کاربرانی که به دنبال انجام معاملات اولیه هستند، دارند. علاوه بر این، آنها تقریباً مانند کارگزاران آنلاین عمل می کنند، بنابراین به عنوان چهره ای آشنا برای سرمایه گذاران سنتی عمل می کنند.

معایب

در حالی که پلتفرم‌های معاملاتی متمرکز بسیاری از مزایایی را که سرمایه‌گذاران از حساب‌های کارگزاری آنلاین خود به آن‌ها عادت کرده‌اند ارائه می‌کنند، اما با معایب قابل توجهی همراه هستند.

1. سیاست های دقیق شناخت مشتری و احراز هویت (KYC)

برای کاربرانی که به دنبال حفظ حریم خصوصی در حین معامله هستند، CEX صرافی مناسبی نیست. صرافی های متمرکز کاربران را مشمول سیاست های سختگیرانه KYC می کنند. آنها معمولاً از شما می خواهند که عکسی از چهره خود و یک کارت شناسایی معتبر برای خرید و فروش رمزنگاری یا برداشت پول آپلود کنید. این مهمترین عیب صرافی های متمرکز برای کاربران ایرانی است زیرا با وجود تحریم ها عملا ممکن است دارایی خود را دز CEX ها از دست بدهید.

2. Not your Keys, Not your Coins

در حالی که CEX ها تجارت آسان، نقدینگی بالا و غیره را ارائه می دهند، کیف پول آنها از نوع custodial است یعنی کلید خصوصی والت شما در اختیار صرافی است، به این معنی که آنها بر رمزارز شما تسلط دارند. کیف پول کریپتوکارنسی بهتر است non-custodial باشد. با توجه به عبارت معروف “Not your Keys, Not your Coins”، می توان گفت که کیف پول های CEX برای معامله گران و سرمایه گذاران یک خطر امنیتی ایجاد می کند.

3. هک

از آنجایی که صرافی ها وجوه کاربران را در اختیار دارند، هدف اصلی مجرمان سایبری هستند که به دنبال دستیابی به ارزهای دیجیتال هستند. بنابراین صرافی های متمرکز همواره در معرض هک شدن هستند.

مزایا و معایب صرافی های غیرمتمرکز

DEX ها یکی از مزایای اصلی رمزارزها را برآورده می کنند، یعنی “تقویت تراکنش های مالی که توسط بانک ها، کارگزاران، پردازشگرهای پرداخت یا هر نوع واسطه دیگری انجام نمی شود.”

مزایا

مزایای زیر باعث شده کاربران دنیای کریپتوکارنسی به DEX ها علاقه مند تر باشند، از جمله:

1. حریم خصوصی و ناشناس بودن

استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز معمولاً فقط مستلزم اتصال کیف پول خود و امضای تراکنش است. هیچ فرآیند احراز هویت مورد نیاز نیست.

2. امنیت

صرافی‌های غیرمتمرکز معمولاً به دو دلیل امن‌تر از صرافی‌های متمرکز هستند:

• آنها non-custodial هستند: هکرها صرافی ها را برای دسترسی به پایگاه داده مرکزی و استخراج کلیدهای خصوصی کاربران و برداشت وجوه آنها هدف قرار می دهند. از آنجایی که DEX ها کلیدهای خصوصی شما را نگه نمی دارند، هکرها نمی توانند وارد کیف پول شما شوند.
• عدم بررسی هویت: خطر درز اطلاعات خصوصی کاربر در استفاده از صرافی های غیرمتمرکز بر خلاف متمرکز وجود ندارد.

3. یکپارچه سازی DeFi و NFT

DEX به کاربران اجازه می دهد تا به دنیای قراردادهای هوشمند و DApp هایی که خدمات مالی از جمله محصولات وام دهی و پس انداز و همچنین پروژه های NFT را ارائه می دهند، دسترسی داشته باشند.

معایب

در حالی که صرافی غیرمتمرکز مزایای قابل توجهی نسبت به صرافی‌ های متمرکز دارند، معایبی نیز دارند که سرمایه‌گذاران جدید ارز دیجیتال باید از آن آگاه باشند.

1. ترید با محدودیت

DEX ها در حال حاضر از نظر عملکرد محدود هستند. ویژگی‌هایی مانند margin trades و limit orders و futures و غیره معمولاً در دسترس نیستند.

2. کارایی

صرافی های غیرمتمرکز به دلیل مشکلات مقیاس پذیری که اکثر بلاک چین ها با آن مواجه هستند به اندازه CEX ها سریع و کارآمد نیستند. صرافی‌های متمرکز با این مشکل مواجه نیستند، زیرا از مکانیسم‌های درون زنجیره‌ای و خارج از زنجیره برای اطمینان از عملکرد روان استفاده می‌کنند.

تهدید های پیش روی CEX و DEX

تجارت و سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال صرف نظر از اینکه از چه نوع صرافی استفاده می کنید، ریسک دارد. با این حال، خطرات ایجاد شده توسط دو نوع پلت فرم معاملاتی متفاوت است.

CEX ها

هک صرافی متمرکز یک تهدید واقعی برای کاربران متمرکز صرافی است که ارز های دیجیتال را در صرافی ها نگهداری می کنند. این اتفاق در گذشته رخ داده است و احتمالاً ادامه خواهد یافت، به خصوص در هنگام استفاده از صرافی های کوچکتر و ناشناس.

CEX ها مشمول مقررات مالی هستند که ممکن است در یک شب تغییر کند و خطر بالقوه ای را برای وجوه نگهداری شده در کیف شما ایجاد کند. برای مثال، در صورتی که مبادله ای تحت بررسی باشد، ممکن است وجوه شما به طور موقت مسدود شود یا در موارد شدید، حتی توقیف شود.

صرافی های متمرکز معمولاً از شما می خواهند که هویت خود را تأیید کنید. در صورت نقض داده ها، این ممکن است منجر به فروش داده های شخصی شما در دارک وب شود. در این صورت، ممکن است هدف هک یا کلاهبرداری یا سرقت هویت شوید.

DEX ها

DEX ها non-custodial هستند، به این معنی که فقط شما بر وجوه خود کنترل دارید. در همین راستا، اگر عبارت بازیابی کیف پول خود را گم کنید، رمز ارز خود را از دست خواهید داد. به همین دلیل است که باید کلید خود را به دقت در مکانی امن نگهداری کنید.

صرافی های غیرمتمرکز با استفاده از قراردادهای هوشمند ساخته می شوند که درجه خاصی از ریسک کد را ایجاد می کند. این بدان معناست که اگر کد پلت فرم معاملاتی دارای اشکالات یا آسیب پذیری باشد، می توان از آن سوء استفاده کرد و دارایی از دست می رود. این، متأسفانه، در روزهای اولیه رونق DeFi در سال 2020 بسیار اتفاق افتاده است. برای کاهش این خطر، بهتر است از DEX های پیشرو استفاده کنید.

صرافی متمرکز یا صرافی غیرمتمرکز، کدام بهتر است؟

هر دو نوع صرافی DEX و CEX به کاربران امکان خرید و فروش کریپتو را می دهند، با تفاوت در عناصر کلیدی مانند نقدینگی، امنیت و قابلیت استفاده.

برای مبتدیانی که به دنبال پیوستن به فضای کریپتو هستند، CEX ها یک راه ساده و سریع برای تجارت ارائه می دهند. از سوی دیگر، DEX ها بیشتر برای معامله گران با تجربه ای مناسب هستند که به دنبال حفظ حریم خصوصی و کنترل کامل بر ارز دیجیتال خود هستند.

سخن پایانی

اگر قصد خرید کیف پول سخت افزاری را دارید، می توانید انواع کیف پول را با بهترین قیمت از فروشگاه داتیس نتورک خریداری کنید. برای مشاهده و خرید انواع کیف پول کافی است وارد لینک زیر شوید:

خرید و قیمت کیف پول سخت افزاری

امیدواریم مقاله بررسی تفاوت صرافی متمرکز (CEX) و صرافی غیرمتمرکز (DEX) مفید بوده باشد.

داتیس نتورک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.