توکن NFT چیست؟ آشنایی با مفهوم و کاربرد توکن غیرمثلی به زبان ساده

NFT مخفف Non-fungible token به معنی توکن غیر مثلی است و به زبان ساده به واحدی از داده ها در بلاکچین گفته می شود که در آن هر NFT می تواند یک آیتم دیجیتالی منحصر به فرد را نشان دهد و بنابراین قابل تعویض نیستند. NFT ها می توانند پرونده های دیجیتالی مانند آثار هنری، صدا، فیلم و … را نشان دهند. در این مقاله قصد داریم شما را با مفهوم و کاربرد توکن غیرمثلی بیشتر آشنا کنیم، همراه داتیس نتورک باشید.

توکن NFT چیست؟

مخفف Non-fungible token به معنی توکن غیر مثلی است و به زبان ساده به واحدی از داده ها در بلاکچین گفته می شود که در آن هر NFT می تواند یک آیتم دیجیتالی منحصر به فرد را نشان دهد و بنابراین قابل تعویض نیستند.

NFT ها می توانند پرونده های دیجیتالی مانند آثار هنری، صدا، فیلم و … را نشان دهند.

.توکن های غیر قابل تعویض با ارزهای دیجیتال معروف مانند بیت کوین ، اتریوم و مونرو تفاوت دارند زیرا آنها قابلیت جابجایی دارند برای مثال می توان یک بیت کوین را با بیت کوین دیگر عوض کنید .

تفاوت دارایی‌های مثلی و غیرمثلی

قبل از اینکه توضیح بدهیم یک توکن غیرمثلی چیست، لازم است یک قدم عقب‌تر برویم و تفاوت مثلی‌بودن یا تعویض‌پذیر بودن با غیرمثلی بودن یا غیرقابل‌ تعویض بودن را بدانیم.

در اقتصاد، یک کالا (یا پول) در صورتی مثلی یا تعویض‌پذیر (Fungible) تلقی می‌شود که واحدهای آن با یکدیگر قابل‌تعویض باشند و نتوان هیچ‌کدام از آنها را کم‌ارزش‌تر یا با ارزش‌تر از دیگری دانست.

به‌عنوان مثال، بیت کوین، دلار، ریال و به‌طور کلی اسکناس‌ها در دسته دارایی‌های مثلی قرار دارند. یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی نسبت به یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی دیگر از نظر ارزش کاملاً برابر است و هر دو می‌توانند با یکدیگر تعویض شوند و مقدار کالای یکسانی را خریداری کنند. زمانی که یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی به دوست خود قرض می‌دهید، انتظار ندارید که بعداً دقیقاً همان اسکناس را پس بگیرید.

در مقابلِ دارایی‌های مثلی‌،‌ چیزهای غیرمثلی (Non-fungible) قرار دارند که دورتادور ما را فرا گرفته‌اند. به‌طور کلی می‌توان گفت هر چیزی که ابزار مبادله نباشد، غیرمثلی است.

به عنوان مثال:

مثلاً لپ‌تاپ شما، تلفن همراه شما و خودروی شما اقلام غیرمثلی هستند. اگر خودروی خود را به دوستتان قرض بدهید تا به مسافرت برود، انتظار دارید دقیقاً همان خودرو را پس بگیرید نه یک خودروی دیگر. برای درک بهتر، بلیط بازی پرسپولیس و استقلال هم غیرمثلی است.

یک نمونه دیگر: تابلوی «مونالیزا»، شاهکار لئوناردو داوینچی، کاملاً غیرمثلی است. آیا کسی می‌تواند این اثر تاریخی را با یک تابلوی معمولی مبادله کند، با این فکر که هر دوی آنها تابلوی نقاشی هستند؟

فراموش نکنید مثلی‌بودن یا نبودن نسبی است و بستگی به نگاه ما دارد.

مثلاً در مورد بلیط مسابقه فوتبال، اگر ما سه نوع بلیط طبقه پایین، طبقه بالا و جایگاه ویژه داشته باشیم، تمام بلیط‌های طبقه پایین نسبت به یکدیگر مثلی هستند، اما نسبت به بلیط‌های طبقه بالا و جایگاه ویژه غیرمثلی محسوب می‌شوند.

یا مثلاً در مورد بلیط‌های طبقه پایین هم ممکن است بلیط قسمتی که آفتاب‌گیر نیست نسبت به بلیط قسمت آفتاب‌گیر غیرمثلی باشد. با این حال، برای تعیین مثلی‌بودن یا نبودن، شرایط کلی در نظر گرفته خواهد شد.

مثلاً بارها شایعه شده است که دولت آمریکا قصد دارد با استفاده از شماره سریال، برخی از اسکناس‌های دلار را که در دستان مجرمان هستند، غیرمعتبر بداند.

همچنین ممکن است نهادهای قانون‌گذار اعلام کنند بیت کوین‌های یک آدرس خاص آلوده هستند و کسی حق مبادله آنها را ندارد.

با این حال، از دیدگاه عموم اسکناس دلار و بیت کوین مثلی هستند.

همچنین مثلی‌بودن یا نبودن یک چیز می‌تواند وابسته به تفکر شخصی باشد.

گفتیم یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی مثلی است،

اما ممکن است یک اسکناس به‌خصوص که برای بقیه معادل همان ۱۰,۰۰۰ تومان ارزش دارد، برای شما یادگاری یک فرد عزیز باشد و حاضر نباشید آن را با یک میلیون تومان هم معاوضه کنید.

توکن غیرمثلی چیست؟

یک توکن غیرمثلی یا NFT، یک دارایی دیجیتال (مشابه ارز دیجیتال) است که کمیاب و منحصربه‌فرد بوده و روی بلاک چین ذخیره و جابه‌جا می‌شود.

آیتم‌‌های بازی‌های کامپیوتری، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، بلیط رویدادهای مختلف، نام‌ دامنه‌ها، یک خانه که به‌صورت توکن درآمده و … در دسته توکن‌های غیرمثلی جای می‌گیرند.

مالکیت توکن‌های غیرمثلی روی بلاک چین ثبت می‌شود.

بلاک چین به‌زبان ساده یک دفتر دیجیتال برای ذخیره اطلاعات است. اطلاعات ثبت‌شده روی بلاک چین میان همه کامپیوترهای متصل، به ‌اشتراک‌ گذاشته می‌شود و نمی‌توان آنها را دستکاری کرد.

بنابراین با درنظرگرفتن امنیت و تغییرناپذیری بلاک چین‌ها، مالکیت یک توکن غیرمثلی، معنای واقعی پیدا می‌کند.

توکن‌های غیرمثلی مانند ارزهای دیجیتال معمولی (بیت کوین، اتریوم و …) روی کیف پول‌های دیجیتال ذخیره و منتقل می‌شوند و مالکیت یک NFT به فرد دارنده کیف پول (کلید خصوصی) تعلق دارد.

با این حال، این توکن‌ها سه ویژگی مهم دارند که آنها را از ارزهای دیجیتال دیگر متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:

مزایای توکن های NFT

توکن های غیر قابل تعویض ، دیدگاه جدیدی را در تعاملات دیجیتال ایجاد می کنند . سه مزیت توکن های NFT برابر است با :

• آنها قابل انتقال هستند . بر خلاف توکن های قابل تعویض در صرافی ، NFTها در بازارهای خاص خریداری یا فروخته می شوند . با این حال ارزش آنها به منحصر به فرد بودن آنها بستگی دارد .
• این توکن ها معتبر هستند . فناوری بلاکچین توکن های غیر قابل تعویضی را ارائه می دهد که شما می دانید NFT شما واقعی است ، زیرا ایجاد جعل با یک فناوری تغییرناپذیر و غیر متمرکز تقریبا غیر ممکن است .
• توکن های غیر قابل تعویض حقوق مالکیت را حفظ می کنند . این موضوع باز هم ، به استفاده NFTها از پلتفرم های غیرمتمرکز اشاره دارد که در آن هیچ مالکی نمی تواند داده ها را تغییر دهد .

ویژگی های توکن NFT

از جمله ویژگی های این توکن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1. نادر بودن : ارزش NFTها از کمبود آنها ناشی می شود . اگر چه توسعه دهندگان NFT می توانند هر مقداری برای این توکن های غیر قابل تعویض ایجاد کنند ، اما اغلب برای افزایش نادر بودن ، توکن ها را محدود می کنند .
2. غیر قابل تقسیم بودن : از دیگر ویژگی های این توکن ها به شمار می رود و بییشتر توکن های غیر قابل تعویض در واحد های کوچکتر قابل تقسیم نیستند . برای مثال شما یا کل یک قطعه ی هنری دیجیتال را خریداری می نمایید و یا اصلا خریداری نمی کنید .
3. منحصر به فرد بودن : این شاید مهمترین ویژگی این توکن ها باشد . NFTها یک تب اطلاعات دائمی دارند که منحصر به فرد بودن آنها را ثبت می کند . این به معنی می باشد که هرکدام از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار هستند .

پروژه های برتر توکن های NFT

از آنجایی که NFT ها دارای رشد چشمگیری هستند ، محصولات و پروژه های متمرکز بر NFT نیز افزایش یافته اند . این پروژه ها از شبکه ی بازی گرفته تا بازارهای NFT متغیر هستند . در ادامه پنج پروژه برتر NFT آورده شده است .

1.OpenSea :

این بازار پیشرو در زمینه هنر و کالاهای کلکسیونی NFT است .

این بازار امکان خرید با استفاده از چندین ارز مجازی مانند اتریوم و DAI را فراهم می کند .

2.Async.Art :

یکی دیگر از بازارهای آثار هنری توکن های غیر قابل تعویض است که به شما امکان می دهد نه تنها NFT را خریداری کنید و بفروشید بلکه می توانید یک NFT ایجاد کنید .

این پلتفرم دارای برخی از ویژگی های برنامه نویسی است که هرمندان را قادر می سازد تا به راحتی ظاهر و رفتار آثار هنری خود را تعریف کنند . در واقع ، این حتی به خریداران این امکان را می دهد تا بخش های یک اثر هنری خاص را بخرند و آنها را سفارشی کنند .

3.CryptoKities :

یک بازی محبوب در پروتکل غیرمتمرکز اتریوم است که اجازه جمع آوری ، خرید ، فروش و تولید گربه های مجازی را می دهد . در این بازی اگر شما عاشق گربه ای هستید و فکر می کنید چگونه آن را بخرید ، آسان است . ابتدا به یک مرورگر Firefox یا Chrome وارد شوید ، کیف پول را MetaMask را نصب نمایید و به مقداری کوین اتریوم در کیف پول نیاز دارید . در مرحله بعد به بازار Kitties دسترسی پیدا کنید و با پرداخت می توانید گربه را بدست بیاورید .

4.Ethereum Names Service(ENS) :

این پروژه یک دامنه اینترنتی است که در اواسط سال 2017 زنده شد . نام دامنه هایی اتریوم که از استاندارد ERC-721 ااستفاده می کنند ، NFT می باشد و در بازارهای توکن های غیر قابل تعویض قابل معامله هستند .

5.Decentraland :

یک پروژه برتر NFT است که بر روی یک دنیای مجازی توزیع شده تمرکز دارد . در اینجا ، شرکت کنندگان می توانند زمین مجازی خریداری کنند . بعلاوه ، هر فرد یک گذرنامه دیجیتالی مشخص دارد .

جمع‌بندی

یک توکن غیرمثلی یا NFT، دارایی دیجیتال کمیاب و منحصربه‌فردی است که روی بلاک چین ذخیره و منتقل می‌شود. این توکن‌ها مانند ارزهای دیجیتال مثلی از جمله بیت کوین و اتریوم هستند، اما برخلاف آنها، هر واحد NFT می‌تواند با واحد دیگر متفاوت باشد و ویژگی‌های خاص خود را داشته باشد.

توکن غیرمثلی دو مزیت اصلی را برای کاربران به ارمغان می‌آورد؛ مالکیت حقیقی (غیرمتمرکز) و امکان انتقال و معامله آسان روی کیف پول‌های دیجیتال.

NFT‌ ها را می‌توان روی هر بلاک چینی که از قرارداد هوشمند پشتیبانی می‌کند، ایجاد کرد، اما در حال حاضر اغلب توسعه‌دهندگان ترجیح می‌دهند که از بلاک چین اتریوم استفاده کنند و بیشتر پروژه‌های فعلی هم روی این بلاک چین در حال فعالیت هستند.

بازار NFT هنوز بسیار کوچک است و امروزه کاربرد این نوع توکن بیشتر در حوزه‌هایی مانند بازی‌های کامپیوتری، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، صدور بلیط و فروش نام‌ دامنه‌ها دیده می‌شود.

اما در آینده با رشد زیرساخت‌ها می‌توان از این نوآوری در زمینه‌های بسیار متنوعی استفاده کرد.

امیدواریم مقاله آشنایی با توکن های غیرمثلی مفید بوده باشد.

داتیس نتورک را در شبکه های اجتماعی خصوصا تلگرام و توییتر دنبال کنید.