مفهوم پروتکل UDP چیست و چه کاربردی دارد؟

پروتکل UDP (User Datagram Protocol) یک پروتکل بدون ارتباط محور (connection less) است . بر خلاف tcp در این پروتکل هیچ گونه پیام ack مبنی بر دریافت پکت از سوی سرور ارسال نشده و بیشتر در مواردی مانند انتقال صوت voip یا ویدئو که پهنای باند در این موارد از اهمیت بالایی برخوردار است بکار می رود زیرا در صورت استفاده از پروتکل tcp جهت انتفال این ترافیک هر پیام ack به ازای دریافت پکت خود باعث اشغال پهنای باند خواهد شد .

پروتکل دیتاگرام کاربر یا UDP یک بخش از مجموعه پروتکل اینترنت است. با استفاده از آن برنامه ها بر کامپیوترهای مختلف یک شبکه می توانند پیام کوتاه را به شکل یه دیتاگرام به یکدیگر ارسال کنند. UDP می­تواند در شبکه هایی کهTCP به صورت سنتی استفاده می­شود استفاده گردد اما هیچ تعهدی بر اعتبار یا درستی ترتیب داده­ها ندارد. دیتاگرامها ممکن است بدون اطلاع خراب شوند یا به محلی برسد که برایش ارسال نشده بود.

اگرچه با دیدن این فاکتورها UDP به نظر پروتکل مفیدی به نظر نمی­رسد. اما آن راه حل مناسبی برای استقاده در مکانهایی هستند که سرعت مهمتر از قابلیت اطمینان یا اعتماد بوده و اهمیت بیشتر دارد. از آنجایی که UDP سربار چک کردن اینکه داده به مقصد در هر بار ارسال داده را ندارد این مورد از UDP پروتکلی سریعتر و موثرتر می­سازد. این پروتکل اغلب برای برنامه­هایی با اهمیت­دهی بالا به زمان که از بین رفتن داده­ها مقدم­تر از نرسیدن آنها است مورد استفاده قرار می­گیرد.

UDP یک پروتکل بی­مرز است که برای سرورهای سفارش شده در پاسخگویی به درخواست­های کوتاه به تعداد زیادی کلاینت هستند مفید است. در حالیکه TCP بیشتر برای اتصال میان یک سرور و یک کلاینت تنها استفاده می­شود. UDP برای بسته­های انتشاری برای همه Board-casting – که به موجب آن یک بسته برای همه کلاینت های یک شبکه ارسال خواهد گردید- مورد استفاده قرار می گیرد.

UDP نیازی به هیچ مکانیزم کنترل یا دوری از ازدحام شبکه ندارد سایر شکل های مکانیزمهای کنترل مبتنی بر شبکه احتیاج به پیاده سازی دارند تا از جریان بدون اشکال یا ترافیک (رفت و آمد) در یک شبکه مطمئن شوند.

یک راه حل طراحی شده برای به عهده گرفتن این مشکل UDP یا DCCP (پروتکل کنترل تراکم دیتاگرام) که ارزیابی و کنترل ترافیک در شبکه UDP است.

UDP وابسته به لایه انتقال می­باشد. اگرچه تمام میزان ترافیک UDP یک بخش کوچکی از همه ترافیک شبکه است اما تعدادی از کاربردهای کلیدی در لایه بالاتر (لایه کاربردی) شبیه DNS و SNMP (پروتکل مدیریت شبکه ساده) از پروتکل UDP استفاده می نمایند.

موارد کاربرد UDP به شرح زیر است :

• مناسب برای ارتباطات یکسو و همچنین برای پخش اطلاعات .
• برای راه اندازی خودکار (bootstrapping) یا دیگر اهداف بدون استفاده از پشته کامل پروتکل مناسب است مانند DHCP و FTP
• Datagram به وجود می آورد که برای دیگر مدل های پروتکل مثل IP tunneling و Remote Procedure Call و NFS مناسب است
• سرویس معامله گرایی (انتقال گرایی) است که برای مواردی مثل DNS و Network Time Protocol استفاده می شود
• مناسب برای مشتریان به تعداد زیاد ، مانند برنامه های streaming media مثل IPTV