IEEE یک سازمان بینالمللی حرفهای و غیرانتفاعی است که بیش از 400 هزار نفر عضو در 160 کشور جهان دارد. IEEE مخفف The Institute of Electrical and Electronics Engineers است که در ادامه این مقاله داتیس نتورک به معرفی آن می پردازیم.
در اواخر قرن هجده میلادی و با ظهور نیروی عظیم الکتریسیته توسط دانشمندان و مخترعان بزرگی همچون توماس ادیسون و نیکلا تسلا خلأ یک انجمن قدرتمند علمی مرتبط با برق کاملاً حس گردید. به همین جهت دانشمندان و صنعتگران وقت در سال ۱۸۸۴ میلادی نسبت به تأسیس مؤسسه مهندسان برق امریکا (به اختصار AIEE) مبادرت ورزیدند. هدف از تأسیس این انجمن «ترویج هنر و علوم مرتبط با تولید و استفاده از برق و رفاه افراد شاغل در این صنایع با استفاده از روابط اجتماعی، خواندن و بحث در مورد مقالات حرفهای و گردش و به هم پیوستن اطلاعات به دست آمده با استفاده از انتشار در میان اعضا» اعلام شد. از جمله مشهورترین بنیانگذاران این انجمن نیکلا تسلا، توماس آلوا ادیسون، الیهو تامسون، ادوین هوتسون و ادوارد وستون بودند. نخستین رییس این انجمن نیز «نوروین گرین» رییس شرکت وسترن یونیون تلگراف امریکا بود.
نزدیک به سه دهه بعد، با پیشرفت چشمگیر تکنولوژهای مخابراتی و بیسیم، پیشگامان الکترونیک رادیویی در سال ۱۹۱۲ مؤسسه مهندسان رادیو را در ایالت نیویورک تأسیس کردند. مؤسسه مهندسان رادیو که به اختصار IRE نامیده شد؛ برخلاف AIEE که تمام تمرکز آن در داخل امریکا بود، به فعالیتهای بینالمللی میپرداخت.
دیری نپایید که پژوهشگران و بنیانگذاران دو مؤسسه AIEE و IRE به این نتیجه رسیدند که بسیاری از فعالیتها و تحقیقات دو مؤسسه مشابه یکدیگر بوده و عملکردی یکسان دارند. بر همین اساس در سال ۱۹۶۳ از به هم پیوستن AIEE و IRE، مؤسسه مهندسان برق و الکترونیک یا همان IEEE شکل گرفت.
IEEE از مهمترین مؤسسات استانداردسازی حال حاضر دنیا محسوب میشود. استانداردسازی این مؤسسه طیف وسیعی از موضوعات از جمله مهندسی پزشکی، فناوری اطلاعات، مخابرات، حمل و نقل، نانو فناوری و … را در بر میگیرد. به عنوان مثال یکی از استانداردهای مهم این مؤسسه ۸۰۲. ۱۱ IEEE است که مربوط به ارتباطات بی سیم بوده و در لپتاپهای امروزی نیز به کار میرود.
این مؤسسه حدود ۴۰ جامعه (society) دارد که هریک در زمینه خاصی از مهندسی برق تمرکز دارند. همچنین این مؤسسه با انتشار ۱۰۰ مجله و ژورنال معتبر علمی و تخصصی، حدود ۳۰ % از کل متون جهان را در زمینه برق و کامپیوتر منتشر میکند. کلیه این نشریات به همراه نشریات صدها کنفرانسی که تحت حمایت IEEE برگزار میگردند، در IEEE Xplore منتشر میشوند.
اکثر اعضای این مؤسسه، مهندسان رشتههای برق و کامپیوتر هستند. اما جوامع گوناگون این مؤسسه باعث گردیده تا افرادی از علوم و رشتههای دیگر نظیر ریاضیات، فیزیک، مهندسی مکانیک، مهندسی عمران و … نیز در آن عضو شوند.
تاریخچه IEEE ایران
در سال ۱۳۴۸ شمسی با تلاشهای فراوان دکتر عباس چمران نمایندگی IEEE در ایران بنا نهاده شد. با گذشت نزدیک به یک دهه و همزمان با انقلاب اسلامی ایران، فعالیت بخش ایران متوقف گردید. اما دیگر بار در سال ۱۳۶۸ به همت برخی از اساتید دانشگاه و به سرپرستی دکتر حسن غفوریفرد بخش ایران فعالیت رسمی خود را مجدداً آغاز نمود.
از دیگر افراد سرشناس و تأثیرگذار بخش ایران میتوان به پروفسور جواد صالحی (عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف)، پروفسور کارو لوکاس (پدر رباتیک ایران) و پروفسور رضا فرجی دانا (وزیر پیشین وزارت علوم) نام برد. هم اینک پروفسور محمود شاه آبادی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، رییس بخش ایران است.
شایان ذکر است در زیرمجموعه بخش ایران، ۳۷ شاخه دانشجویی و ۱۵ کمیته تخصصی در حال فعالیت هستند.